เคล็ด (ไม่) ลับสำหรับการใช้สีเพื่อตกแต่งบ้าน

1. ทฤษฎี 60-30-10 สัดส่วนง่ายๆ ที่ใช้ได้กันเสมอ

เป็นหลักมาตรฐานการใช้สีเบื้องต้น  ที่ใครๆก็สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้โดยง่าย ทั้งเจ้าของบ้านมือใหม่หรือนักออกแบบมืออาชีพ การเลือกใช้สีใดสีหนึ่งทาพื้นที่โดยส่วนใหญ่ของห้อง  แล้วตัดด้วยอีกเฉดสีที่เข้มกว่า หรือโดดเด่นกว่า จะช่วยทำให้ห้องดูมีลูกเล่น เกิดเป็นมิติของผนังตกแต่งที่น่าสนใจ  วิธีนี้เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการให้ห้องมีสีสัน  แต่ไม่ต้องการความแน่น หรือพื้นที่ของสีที่เต็มพื้นที่มากเกินไป  ในส่วนอีก 10% ของการใช้สี  เราสามารถใช้ได้ทั้งกับขอบคิ้วบัว หน้าต่าง  หรือนำมาเป็นองค์ประกอบของเฟอร์นิเจอร์ตกแต่ง  หมอน ผ้าม่าน ทำให้เกิดการตัดน้ำหนักสี ที่มีจังหวะสวยงาม

การเลือกทาเฉดสีที่ชัดหรือสดบนผนัง 1 ด้าน  ให้หลีกเลี่ยงผนังที่มีหน้าต่าง  หรือผนังที่เฟอร์นิเจอร์บดบัง  เนื่องจากจะทำให้ ความสวยงามของผนังตกแต่ง  ถูกลดความโดดเด่นลง   ควรเลือกผนังที่เต็มผืน  และมีมุมมองสะดุดตา  เช่น ผนังด้านหัวเตียง  ผนังหลังชั้นวางทีวี หรือโถงที่ผู้คนเดินผ่าน  และอาจเสริมของตกแต่งเก๋ๆ  เช่นกรอบรูป  หรือแจกันดอกไม้  โคมไฟ เพื่อให้ดูครบสมบูรณ์และลงตัว

2. เล่นสีเดียวทั้งห้อง ก็สวยได้

วิธีการทาสีแบบใช้สองสี  อ่อนและเข้ม  เป็นที่นิยมในปัจจุบัน  ด้วยสาเหตุที่คนไทยยังไม่กล้ามากนัก  กับประสบสบการณ์การใช้สีสัน  และเพิ่งเริ่มหันเปลี่ยนจากที่เคยใช้สีขาว  สีอ่อน  และสีครีม ในการตกแต่งมาไม่นาน  การทาสีของคนไทย  จึงมักที่จะเลือกสีอ่อนมาช่วยเบรกน้ำหนักในพื้นที่หลัก  เพื่อดึงความรู้สึกให้การเล่นสีในบ้านไม่แสดงออกถึงความชัดเจนเกินไป  เพื่อค่อยๆสร้างความคุ้นเคยในการทดลองใช้สีสัน  … คำว่าทูโทน  จึงกลายมาเป็นรูปแบบยอดฮิต  สำหรับการทาสีบ้าน ทั้งภายในและภายนอกในปัจจุบัน  …

หากลองเปลี่ยนมุมมองใหม่ๆ   กล้าที่จะใช้สีสันที่ที่เราชอบ  โดยทาสีเดียวทั้งห้องตามแบบการตกแต่งบ้านของชาวตะวันตก  จะทำให้เกิดบรรยากาศของห้องสวยๆ  ที่มีกลิ่นอายอบอวล ไปด้วยศิลปะ  เกิดเป็นสไตล์ที่น่าดึงดูด  ให้ความรู้สึกเต็มตาและอิ่มเอม  โดยที่ไม่ต้องตกแต่งด้วยเฟอร์นิเจอร์เพิ่มเติมอีกมากมาย  เพราะสี … ได้กลายเป็นชิ้นงานหลักขององค์ประกอบศิลป์  ที่มีความโดดเด่นชัดเจนอยู่ในตัว

4. ไอเดียแต่งบ้าน เลือกสีหลังคาก่อน

สำหรับการเลือกสีทาภายนอก  บ้านโดยส่วนใหญ่  มักถูกกำหนดข้อจำกัดของสีหลังคามาก่อนในกระบวนการก่อสร้าง  เนื่องจากงานทาสีอยู่ในขั้นตอนหลังงานโครงสร้าง  เพราะเป็นเรื่องของงานตกแต่ง   บางครั้งเราอาจมีสีในใจที่เราชอบหรือสีที่ถูกโฉลกกับเรา  แต่เราต้องคำนึงด้วยว่า  สีที่เราชอบนั้น  เข้ากันกับสีหลังคาที่ถูกเลือกไว้ก่อนด้วยหรือไม่  เพราะหลังคา  เป็นส่วนประกอบที่มีพื้นที่ค่อนข้างใหญ่และเด่นชัด  เนื่องจากอยู่บนสุดของตัวบ้าน  จึงมีอิทธิพลค่อนข้างมากต่อการเลือกกลุ่มสีที่ควรไปด้วยกันได้

หากเป็นไปได้ ลองหันมาคิดถึงเรื่องสีพร้อมๆกับกระบวนการขึ้นโครงสร้าง  เพื่อที่จะทำลายกรอบข้อจำกัดของสีหลังคา  และนำมาซึ่งสีที่ถูกใจมากที่สุด นอกจากนี้แล้ว  วัสดุตกแต่งอื่นๆ  เช่นอิฐ  ไม้  และกระเบื้อง  เราก็ควรต้องคำนึงถึง  ให้มีโทนสีที่เข้ากันกับตัวบ้านด้วยเช่นกัน

6. ตัดขอบขาว สวย “ง่าย” แต่ไม่ใช่ สวย “ที่สุด”

หลายๆคนเมื่อเลือกสีหลักของตัวบ้าน  และห้องเรียบร้อยแล้ว  มักเลือกสีขาวมาใช้ในการตัดขอบต่างๆ  เนื่องจากตกแต่งง่าย  ไม่ต้องคิดมาก  และเป็นสีที่เข้าได้กับทุกๆสี  เพราะการเลือกสีให้ห้องและตัวบ้าน  ก็ใช้เวลามากพอแล้ว

สีขาว เป็นสีที่นำมาตัดกับสีต่างๆได้ดูน่ารักและสบายตาก็จริง  แต่หากลองใช้เวลาเพิ่มขึ้นอีกนิด  กับองค์ประกอบของสิ่งเล็กๆ  ลองเปลี่ยนมาเล่นสีกับวงกบและบานหน้าต่าง  ขอบเชิงชายและคิ้วบัว  ด้วยโทนสีที่กลมกลืนแต่มีน้ำหนักเพิ่มขึ้น  หรือด้วยโทนสีที่มีสีสัน  องค์ประกอบเล็กๆ  ก็จะกลับกลายเป็นไฮไลท์งานศิลป์ชิ้นสำคัญ  สร้างเอกลักษณ์สไตล์การตกแต่งที่เพิ่มมิติสีสันความโดดเด่นได้อย่างสวยงาม

“สีขาว มักถูกเลือกใช้บ่อยครั้งในการตัดของบัว คิ้ว หน้าต่างและเชิงชาย

เพราะเข้ากับทุกสีได้โดยง่าย และสบายตา ลองเปลี่ยนความคิด

กล้าที่จะเล่นสี  เพิ่มลูกเล่นให้กับองค์ประกอบเหล่านี้ดูบ้าง

ยากขึ้นอีกเพียงนิด แต่ผลลัพธ์ ได้มาซึ่งความสวยงามโดดเด่น ไม่ซ้ำใคร”

7. ไอเดียแต่งห้องด้วยแสงต่างชนิด

หลายครั้งที่เราเลือกสีจากพัดสี  แต่เมื่อนำไปทาจริง  กลับรู้สึกว่าแตกต่าง ปัจจัยหนึ่งที่มีผลทำให้เห็นผลลัพธ์เช่นนั้น ก็คือการให้แสงทั้งภายในและภายนอก แสงเป็นปัจจัยสำคัญในการมองเห็นสีที่ถูกต้อง สี เมื่อถูกนำไปทาภายใต้แสงสีส้ม  หรือหลอดไฟแบบมีไส้  หรือหลอดไฟที่ให้ค่าแสงแบบ Day Light  ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น  ก็จะถูกผสมแสงอุ่น  ทำให้สีดูเหลืองหรือส้มขึ้น   ขณะที่ภายใต้แสงขาวอย่างแสงจากหลอดไฟฟลูออเรสเซนส์  สีจะถูกทำให้เย็นขึ้น  ด้วยเหตุนี้  การลวงตาของแสง  จึงถูกนำมาใช้ในชั้นวางขายของในซุปเปอร์มาเกต  ชั้นขายเนื้อสัตว์  ถูกจัดให้อยู่ภายใต้แสงอุ่นๆ  เพื่อให้สีของเนื้อสัตว์ดูแดงขึ้น  ขณะที่ผักและผลไม้  ถูกจัดวางให้อยู่ใต้แสงสีขาว  เพื่อทำให้ดูสดใหม่อยู่ตลอดเวลา  การลวงตาของสีกับแสงภายในห้องก็เช่นเดียวกัน

สำหรับแสงธรรมชาติภายนอก  อาคารด้านที่โดนแสง กับด้านที่ไม่โดนแสง  ก็ทำให้เราเห็นน้ำหนักสีที่เข้มอ่อนต่างกัน ทั้งๆที่เป็นสีเดียวกัน ดังนั้นการดูพัดสี  เพื่อให้เห็นค่าสีที่ถูกต้องที่สุด  ควรเลือกดูภายใต้แสงที่เราต้องการใช้จริง หรือหากเป็นการทาสีภายนอก ควรทำความเข้าใจกับแสงธรรมชาติ ที่มีโอกาสทำให้การเห็นค่าสีที่เปลี่ยนแปลงไป

8. ไอเดียแต่งห้องโมโนโทน

หลักการเลือกสีให้สวย  ไม่ใช่เรื่องยากเกินไปสำหรับเจ้าของบ้าน  ที่กำลังทดลองเป็นนักออกแบบมือใหม่  วิธีจับคู่สีแบบ  Monotone เป็นวิธีที่ง่าย  และเกิดความผิดพลาดน้อยที่สุด … โดยหากดูจากพัดสี  ให้เลือกจับคู่สีอ่อนและเข้มบนพัดสีที่อยู่แผ่นเดียวกันหรือแผ่นข้างๆกันไม่เกิน 3-4 แผ่น  เนื่องจากเป็นโทนสีที่ใกล้เคียงกัน  และไม่ก่อให้เกิดความขัดแย้งของความรู้สึกทางสายตา  โดยคู่สีทั้งสอง  ควรมีสีใดสีหนึ่ง  ที่มีค่าของสีขาวผสมอยู่มากกว่า  หรือมีค่าความสว่างมากกว่า  เพื่อที่จะได้เกิดน้ำหนักที่แตกต่างอย่างชัดเจน  การเลือกสีโทนเดียวกันหรือใกล้เคียงกัน  ที่มีค่าความสว่างอ่อนเข้มต่างกันนั้น  จะช่วยทำให้บ้านดูกลมกลืน  สบายตา … น้ำหนักของสีแตกต่าง  จะช่วยทำให้เกิดลูกเล่นของการออกแบบที่ทำได้ง่ายๆและสวยงาม   โดยสามารถประยุกต์ใช้ได้ทั้งภายในห้องและตัวบ้าน

การเล่นสีแบบหลายๆสี  ที่อยู่คนละกลุ่มโทนกันนั้น  ก็สร้างบรรยากาศที่น่าประทับใจได้เป็นอย่างดี  แต่เพียงหากต้องอาศัยประสบการณ์  และคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ  เพื่อให้การแบ่งจังหวะของเฉดสี  มีการจัดวางที่ลงตัว  ไม่ขัดแย้ง  และรุนแรงเกินไป

9. ผลลัพธ์ของสี ต้องดูเมื่อแห้ง และทา 2 เที่ยว

ผลลัพธ์ของการเห็นเฉดของเนื้อสีที่ถูกต้อง  จะต้องดูตอนที่สีแห้งแล้วเท่านั้น  หากเราทาสีลงไปบนผนัง  และสียังไม่แห้งตัว  อย่าเพิ่งรีบอ่านค่าของสี  ที่ดูแล้วอาจมีความเข้มอ่อนไม่เหมือนกับในพัดสี  เมื่อสีแห้งตัวลง จะให้ผลลัพธ์ต่างกับสีที่ยังมีความชื้นอยู่  และความเจือจางของการผสมน้ำก็มีผลเช่นกัน  หากผสมเจือจางมากไป  สีก็จะใสไม่ขึ้นตัว  เพราะความเจือจาง  ทำให้เนื้อสีกลบสีของผนังพื้นหลังไม่มิด  จึงเกิดค่าของการผสมสีพื้นหลังกับสีที่ทา  ทำให้ค่าของสีผิดเพี้ยนไป  จึงควรผสมน้ำพอลื่นแปรงเท่านั้น

การทาสีให้ครบจำนวนเที่ยวตามคำแนะนำ  ก็มีผลต่อการขึ้นของสีเช่นกัน  หากทาเพียงเที่ยวเดียว  เนื้อสีที่ปรากฏจะยังชัดเจนไม่เพียงพอที่จะปรากฏสีที่แท้จริง  โดยส่วนใหญ่แนะนำให้ทาสองครั้งหลังจากรองพื้นแล้ว  เพื่อให้เนื้อสีแน่นและกลบทับสีของผนังพื้นผิวเดิมมิด  หรือหากเป็นเฉดสีเข้ม  อาจต้องใช้สีที่อ่อนกว่า 1 ค่า ทาเป็นสีพื้นหลังก่อน  เพื่อที่สีเข้มจะได้ขึ้นสีได้ง่ายขึ้น

10. ดูความสวยงาม และความรู้สึก

สี ไม่ใช่เพียงแต่แสดงลักษณะทางกายภาพ ที่ให้ความสวยงาม แต่หากยังมีผลมากมายต่อการอยู่อาศัย ไม่ว่าจะเป็นบ้าน หรือพื้นที่สาธารณะ การนำไปตกแต่งร้านค้า ร้านอาหาร ก็มีผลต่อความรู้สึกของผู้เข้าใช้ทั้งสิ้น เพราะสีต่างก็มีความหมายในตัว บางสีที่ดูสวยในช่วงเวลาแรกที่เห็น เมื่ออยู่นานอาจทำให้รู้สึกอึดอัด บางสีที่ดูอบอุ่น แต่หากได้อยู่นานๆ อาจรู้สึกเบื่อ หรือไม่สดใส การค้นหาความรู้สึกของสี ที่มีผลกระทบต่อจิตใจของผู้อยู่อาศัย ซึ่งมีรสนิยมความชอบที่แตกต่างกันไป จึงเป็นตัวแปรที่ต้องนำมาตัดสินใจคู่กัน ห้องบางห้อง อาจเหมาะสำหรับสีที่โดดเด่น เล่นสีสัน แต่ในขณะที่ห้องบางห้อง อาจต้องเลือกใช้สีที่ผ่อนคลาย หรือสร้างสมาธิ ลักษณะการใช้งานจึงเป็นสิ่งจำเป็นที่ต้องคำนึง